Thoái hóa điểm vàng (thoái hóa hoàng điểm) là một bệnh ảnh hưởng đến hoàng điểm, gây suy giảm thị lực, làm ảnh nhìn thấy bị mờ, hình ảnh nhìn được sẽ bị méo hoặc biến dạng, thậm chí là không nhìn được, thường gặp ở người trên 60 tuổi. 

Thoái hóa điểm vàng là gì?

Điểm vàng (hay còn gọi là hoàng điểm) là nơi có chứa các tế bào nhạy cảm ánh sáng, đó là những tế bào hình nón hoặc là hình que với mật độ dày đặc so với những khu vực khác trên võng mạc, nơi tập trung nhiều tế bào thị giác nhất nên đây cũng là nơi cho thị lực cao nhất, tinh tế nhất. Điểm vàng đảm bảo cho thị lực trung tâm được rõ ràng.

Bên cạnh đó, sự phân bố của những tế bào hình que và hình nón trên hoàng điểm cũng có những sự khác biệt rất lớn. Những tế bào hình que thường phân bố tại điểm rìa còn tại vùng trung tâm của hố hoàng điểm chỉ có các tế bào hình nón. 

Thoái hóa điểm vàng là sự thoái hóa của các tế bào nằm ở điểm vàng do ở nơi đây thường xảy ra ở người cao tuổi, khiến người bệnh không thể nhìn rõ mọi vật đặc biệt là ở vùng trung tâm của thị trường. Thoái hóa điểm vàng đầu tiên có thể phát triển ở một mắt sau đó ảnh hưởng sang cả hai mắt. Theo thời gian thị lực của người bệnh sẽ xấu đi và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống hằng ngày chẳng hạn như lái xe, đọc sách hoặc thậm chí là nhận dạng khuôn mặt. 

Thoái hóa điểm vàng diễn ra sẽ không gây ra mù lòa ngay cho người bệnh nhưng để khôi phục thị lực về trạng thái ban đầu là rất khó.Bệnh nếu không được chữa trị sẽ gây mất thị lực và đây cũng là nguyên nhân chiếm đến 50% các trường hợp bị khiếm thị.

Nguyên nhân gây ra thoái hóa điểm vàng

Thoái hóa điểm vàng là bệnh thường gặp ở người cao tuổi. Vì vậy, tuổi tác là nguyên nhân lớn nhất gây thoái hóa điểm vàng. 

Bên cạnh đó, giới tính cũng là một trong những nguyên nhân gây bệnh thoái hóa điểm vàng, phụ nữ thường sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao gấp đôi nam giới. Đặc biệt, phụ nữ mãn kinh sớm có nguy cơ thoái hóa điểm vàng cao hơn hẳn.

Một số nguyên nhân phổ biến dẫn đến bệnh thoái hóa điểm vàng hay thoái hóa hoàng điểm là:

• Màu da: Những người có màu da sáng sẽ dễ mắc thoái hóa điểm vàng hơn những người có da tối màu.
• Hút thuốc: Những người có thói quen sử dụng thuốc lá sẽ tăng gấp 2 lần nguy cơ thoái hóa điểm vàng. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, khói thuốc lá có thể gây thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác.

• Thừa cân: Thừa cân, béo phì làm tăng nguy cơ mắc thoái hóa điểm vàng. Người mắc thoái hóa điểm vàng ở giai đoạn sớm, nếu bị béo phì sẽ nhanh chóng chuyển sang giai đoạn nặng. Đặc biệt là những người có chỉ số cholesterol trong máu cao.
• Tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời: Mắt thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, không được bảo vệ, tia cực tím sẽ thúc đẩy quá trình thoái hóa điểm vàng nhanh hơn.
• Thường xuyên sử dụng các thiết bị điện tử, không để mắt có thời gian nghỉ ngơi hợp lý: Ánh sáng xanh từ màn hình các thiết bị điện tử là tác nhân làm điểm vàng thoái hóa nhanh hơn. Đây là nguyên nhân để điểm vàng thoái hóa xảy ra cả ở những người trẻ.

• Tiền sử gia đình và di truyền: Bệnh này có thể coi là một bệnh có tính chất di truyền. Các nhà nghiên cứu đã xác định được một số gen có liên quan đến việc phát triển tình trạng này.
• Chủng tộc: thoái hóa điểm vàng phổ biến hơn ở người da trắng.
• Hút thuốc lá: hút thuốc lá hoặc thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc làm tăng đáng kể nguy cơ thoái hóa điểm vàng.
• Bệnh tim mạch: nếu bạn đã từng mắc các bệnh ảnh hưởng đến tim và mạch máu, bạn có thể có nguy cơ cao bị thoái hóa điểm vàng.

Triệu chứng của bệnh thoái hóa điểm vàng

Thoái hóa điểm vàng là một bệnh tiến triển theo thời gian, đồng nghĩa với việc mắt của bệnh nhân sẽ ngày càng tệ hơn. Người bệnh có thể không nhận thấy các vấn đề về thị lực trong giai đoạn đầu của bệnh và họ cũng ít có khả năng nhận thấy sự thay đổi về thị lực cho đến khi bệnh ảnh hưởng đến cả hai mắt cùng một lúc. Đôi khi người bệnh sẽ nhầm lẫn triệu chứng của thoái hóa điểm vàng với các tật cận thị hay loạn thị của mắt. Vì thế chúng ta cần phải nắm rõ hơn triệu chứng của bệnh thoái hóa điểm vàng để có thể tránh những nhầm lẫn mà bỏ qua bệnh. 

Thoái hóa điểm vàng thể ướt và thể khô đều không gây triệu chứng đau mắt.

• Thoái hóa điểm vàng thể khô: Ban đầu chỉ xuất hiện ở một mắt, người bệnh vẫn không cảm nhận sự thay đổi thị lực rõ ràng, cho đến khi bệnh tiến triển ở cả hai mắt.
• Thoái hóa điểm vàng thể ướt: Dấu hiệu đầu tiên để nhận biết là người bệnh nhìn đường thẳng như cửa sổ, thước kẻ,… thành đường cong hoặc hình lượn sóng. Có thể xuất hiện điểm mù làm mất thị lực trung tâm.

 Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh thoái hóa điểm vàng nói chung bao gồm: 

• Giảm thị lực vùng trung tâm ở một hoặc cả hai mắt.
• Biến dạng thị giác: chẳng hạn như các đường thẳng bị uốn cong.
• Cần nhiều ánh sáng hơn khi đọc sách hoặc làm việc cận cảnh.
• Khó thích ứng với mức ánh sáng yếu.
• Khó nhận dạng được khuôn mặt.
• Nhìn mờ, khả năng nhìn màu sắc không còn rõ ràng như trước.
• Điểm mờ hoặc điểm mù được người bệnh xác định rõ trong tầm thị trường của mình.
• Hiếm khi gây mù hoàn toàn.

Phòng ngừa bệnh thoái hóa điểm vàng

Hiện nay chưa có phương pháp để chữa khỏi bệnh thoái hóa điểm vàng, nhưng bác sĩ có thể đề xuất các lựa chọn để giúp làm chậm sự tiến triển của bệnh. Đặc biệt là thoái hóa điểm vàng thể ướt, nếu được thăm khám và điều trị kịp thời thời gian diễn tiến của bệnh sẽ kéo dài đáng kể. Ngoài ra người bệnh có thể thực hiện các quy tắc sau đây để làm chậm quá trình diễn tiến của bệnh thoái hóa điểm vàng:

• Chế độ ăn uống lành mạnh: các vitamin chống oxy hóa trong trái cây và rau quả góp phần vào sức khỏe của mắt. Cải xoăn, rau bina, bông cải xanh, bí và các loại rau khác có hàm lượng chất chống oxy hóa cao, bao gồm lutein và zeaxanthin, có thể có lợi cho những người bị thoái hóa điểm vàng
• Bổ sung các loại vitamin và khoáng chất cho cơ thể nói chung và đôi mắt nói riêng
• Sử dụng mũ nón, kính râm để bảo vệ mắt khi đi ngoài trời nắng
• Có thời gian ngừng nghỉ hợp lý cho mắt khi làm việc, sử dụng các thiết bị điện tử.

• Không hút thuốc lá: nếu bạn hút thuốc, hãy cố gắng bỏ thuốc hoặc nhờ bác sĩ giúp đỡ để bỏ thuốc.
• Quản lý tốt bệnh đi kèm: ví dụ nếu người bệnh bị bệnh tim mạch hoặc huyết áp cao, hãy uống thuốc và làm theo hướng dẫn của bác sĩ để kiểm soát tình trạng bệnh.
• Duy trì cân nặng hợp lý và tập thể dục thường xuyên: nếu cần giảm cân, hãy giảm lượng calo nạp vào cơ thể và tăng cường vận động mỗi ngày.
• Khám mắt định kỳ: hỏi bác sĩ nhãn khoa của bạn về lịch trình khuyến nghị cho các cuộc kiểm tra theo dõi. 

Điều trị bệnh thoái hóa điểm vàng

Trước khi tiến hành lên phác đồ điều trị cho bệnh nhân, bác sĩ sẽ chỉ định cho bệnh nhân thực hiện một số kiểm tra để xác định chính xác bệnh thuộc thể nào và bệnh đang tiến triển ở giai đoạn nào.

Với thoái hóa điểm vàng thể khô, cho đến nay vẫn chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu nào để bệnh khỏi hoàn toàn. Bác sĩ sẽ kê đơn gồm các thuốc bổ sung kẽm, vitamin A, C, E, B2 liều cao giúp ngăn chặn bệnh tiến triển nặng hơn.

Với thoái hóa điểm vàng thể ướt cũng chưa có phương pháp điều trị triệt để nào có thể làm đảo ngược quá trình thoái hóa diễn ra. Một số biện pháp được áp dụng để bệnh phát triển chậm và ít nghiêm trọng hơn là:

• Sử dụng thuốc điều trị thoái hóa điểm vàng theo chỉ định của bác sĩ;
• Trị liệu mắt bằng laser;
• Áp dụng liệu pháp laser quang đông võng mạc (PDT);
• Sử dụng các thiết bị có ống kính tạo hình ảnh phóng to để tối đa được tầm nhìn;
• Sử dụng thêm các thuốc, chế độ dinh dưỡng giàu vitamin và khoáng chất giống như thoái hóa điểm vàng thể khô để mắt được tăng cường dinh dưỡng.

Như vậy, bài viết trên đã phần nào giúp quý độc giả hiểu được các vấn đề liên quan đến bệnh thoái hóa điểm vàng. Để chữa trị thoái hóa điểm vàng đạt được hiệu quả cao, người nhà cần đưa bệnh nhân đến bệnh viên chuyên khoa mắt để khám và điều trị đúng cách nhất. Bệnh viện Mắt Quốc tế DND-Hải Dương là một trong những cơ sở y tế uy tín và được nhiều khách hàng lựa chọn để “gửi gắm” đôi mắt của mình. Mọi thông tin chi tiết xin liên hệ:

BỆNH VIỆN TNCK MẮT QUỐC TẾ DND HẢI DƯƠNG

Địa chỉ: 250 Trường Chinh, Phường Tân Bình, TP. Hải Dương, Tỉnh Hải Dương

Hotline: 0899 034 034

Fanpage: https://www.fb.com/HaiDuong.matquocte.vn 

Website: https://haiduong.matquocte.vn/