Viêm kết mạc (hay dân gian còn gọi là đau mắt đỏ) là một trong những bệnh lý thường gặp nhất của bề mặt nhãn cầu, chiếm 70% các trường hợp tới khám mắt. Xảy ra ở mọi lứa tuổi và thường gia tăng khi thời tiết chuyển mùa. Bệnh cảnh lâm sàng thường gặp ở hai mắt, dễ lây lan, diễn biến cấp tính với nhiều mức độ. Biểu hiện thường gặp là cộm, đỏ, xuất tiết, sưng nề mi, có thể có giả mạc và trong một số trường hợp có biến chứng rất nặng liên quan đến giác mạc.
1.Nguyên nhân
Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là vi khuẩn, vi rút, kí sinh trùng và dị ứng. Để chẩn đoán xác định nguyên nhân gây bệnh đòi hỏi các xét nghiệm hỗ trợ, từ đó tìm ra phương pháp điều trị thích hợp, tránh những biến chứng có thể xảy ra.
- Nguyên nhân thường gặp của bệnh đau mắt đỏ là do Virut. Trong đó 65%-90% nguyên nhân là do virus Adenovirus, ngoài ra có thể là virus Enterovirus. Đau mắt đỏ cấp do virus gặp sau khi bị sốt virus, viêm phổi cấp hay sau sởi, nhiễm virus simplex hoặc herpes zoster. Với những trường hợp đau mắt do virus, có thể lây qua nhiều đường nhưng đặc biệt nguy hiểm và nhanh nhất là lây qua hệ hô hấp.
- Đau mắt đỏ do vi khuẩn gây ra như liên cầu, tụ cầu, phế cầu.
- Đau mắt đỏ do lậu cầu gặp ở trẻ sơ sinh do lây truyền từ mẹ sang con là một bệnh rất nguy hiểm có thể gây biến chứng nặng nề nếu không được điều trị kịp thời.
Bên cạnh đó, thời tiết nắng nóng chuyển qua mưa, độ ẩm cao, môi trường nhiều khói bụi, điều kiện vệ sinh kém, sử dụng nguồn nước ô nhiễm là điều kiện thuận lợi cho bệnh phát triển và bùng phát thành dịch,do khi giao mùa cơ thể con người, nhất là những người nhạy cảm với thời tiết, dễ mệt mỏi, hệ thống miễn dịch hoạt động yếu nên virus tấn công dễ dàng hơn.
Bệnh đau mắt đỏ không lây khi nhìn nhau. Bệnh lây qua 2 phương thức chính là: trực tiếp và gián tiếp và trung gian truyền bệnh chính là nước mắt của bệnh nhân đau mắt đỏ do nước mắt này có chứa virus.
- Lây trực tiếp qua tiếp xúc với những hạt tiết tố nhỏ li ti, khi bệnh nhân ho hoặc nhảy mũi và gián tiếp qua những vật dụng nhiễm nguồn bệnh (nắm tay cửa, điện thoại, khăn…) đồng thời qua nước bị nhiễm khuẩn (ví dụ như nước hồ bơi).
- Bệnh đau mắt đỏ rất dễ trở thành dịch và khả năng lây lan do tiếp xúc trực tiếp với người bị bệnh qua nhiều đường như hô hấp, nước bọt, qua tay, qua cầm nắm chạm vào những đồ vật, đồ dùng cá nhân của nguồn bệnh như khăn mặt, chậu rửa mặt hay lây qua thói quen hay dụi mắt, sờ vào mũi, vào miệng. Công sở, lớp học, nơi công cộng là những môi trường khiến bệnh lây lan rộng rãi.
2. Triệu chứng
- Chảy nhiều nước mắt.
- Mẩn đỏ, ngứa và sưng mắt
- Đau liên tục trong mắt (cảm giác cộm mắt)
- Khó chịu với ánh sáng
- Có chất dịch màu trắng rõ ràng (nếu là đau mắt do nhiễm virus hoặc dị ứng)
- Có dử mắt màu vàng và màu xanh lục từ mắt (do nhiễm khuẩn)
- Bệnh nhân đau mắt đỏ có cảm giác cộm, xốn tại mắt giống như có cát, mắt khó chịu, đau nhẹ và mờ thoáng qua.
3. Điều trị và phòng bệnh:
- Đau mắt đỏ tuy là một bệnh cấp tính, triệu chứng rầm rộ, dễ lây, gây ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt, học tập và lao động. Có không ít trường hợp bệnh kéo dài và có biến chứng xấu ảnh hưởng thị lực sau này nên mọi người luôn có ý thức phòng bệnh tốt và cần được can thiệp kịp thời khi bị mắc bệnh.
- Đầu tiên khi có biểu hiện đỏ mắt và có nhiều nhử, nghèn thì nên đi đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị đúng cách. Không nên tự đi mua thuốc nhỏ mắt khi chưa có chỉ định của bác sĩ, đặc biệt là dùng thuốc nhỏ có chất “Dexa” hoặc những thuốc cổ truyền dân gian (như không được tự đắp lá trầu, lá dâu vào mắt hoặc đắp ếch nhái, lá nha đam, xông lá trầu,…) vì có thể gây nhiễm trùng nặng thêm và có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.
- Nhiều người tự mua thuốc chứa corticoid (chính là thuốc có chứa Dexamethaxon) về nhỏ mà không biết dùng nhiều có thể gây suy giảm miễn dịch, khiến thời gian điều trị lâu hơn và có thể dẫn đến mù lòa.
- Tiếp theo: cần vệ sinh cá nhân thường xuyên, rửa tay bằng dung dịch sát khuẩn, chú ý không dùng chung khăn rửa mặt, chậu rửa và nhất là lọ thuốc nhỏ mắt, đặc biệt tránh đi bơi trong giai đoạn có dịch. Khuyến cáo mọi người trong gia đình khi ôm ấp trẻ bị đau mắt nên cẩn thận để tránh lây bệnh cho bản thân và những thành viên khác trong gia đình, nên ngủ riêng hoặc ngủ khác gối. Không tiếp xúc trực tiếp (trò chuyện) với người đau mắt. Hạn chế đến chỗ đông người đặc biệt là nơi có nguồn dịch.
4. Đau mắt đỏ có nguy hiểm không?
Qua những thông tin trên về bênh Viêm kết mạc (đau mắt đỏ) chúng ta đã có thể tự trả lời cho câu hỏi ở đầu bài. Nếu chúng ta khám, phát hiện sớm và điều trị kịp thời thì hoàn toàn có thể điều trị khỏi đau mắt đỏ 1 cách dễ dàng. Tuy nhiên nếu điều trị không đúng sẽ dẫn đến nhiều biến chứng thực sự rất nguy hiểm như: viêm loét giác mạc, sẹo giác mạ… gây giảm thị lực hoặc trường hợp nặng có thể dẫn đến mù lòa. Ở những trường hợp lạm dụng thuốc chứa Corticoid trong thời gian dài có thể dẫn đến đục thủy tinh thể sớm ở những người trẻ tuổi.
Nếu có bất kỳ biểu hiện nào hoặc nghi ngờ mình bị viêm giác mạc (đau mắt đỏ), hãy liên hệ ngay bác sĩ chuyên khoa của Bệnh viện Mắt Quốc tế DND để được khám và điều trị nhé.