Ánh sáng xanh ảnh hưởng tới mắt như thế nào?

Ánh sáng xanh trên thiết bị điện tử thường được khuyến cáo không tốt cho mắt và sức khỏe của người tiếp xúc lâu. Điều đáng lo ngại là ánh sáng xanh không chỉ gây ra các tình trạng khó chịu như khô, nhức, mờ, và mỏi mắt, mà còn tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm liên quan đến mắt.

Ánh sáng xanh là gì?

Ánh sáng xanh là loại ánh sáng có bước sóng ngắn và năng lượng cao hơn các ánh sáng khác. Ánh sáng xanh có ở xung quanh chúng ta, phát ra từ màn hình kỹ thuật số (TV, điện thoại, laptop, máy tính bảng,…) và đặc biệt là từ mặt trời.

Ánh sáng xanh được các nhà khoa học chứng minh là có khả năng gây hại đến mắt con người. Thông thường, ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử thấp hơn rất nhiều so với mặt trời nhưng nếu sử dụng thường xuyên và trong cự ly gần sẽ gây ra nhiều tác hại cho thị lực và sức khỏe.

Trong trường hợp đặc biệt, mắt phải tiếp xúc liên tục với cường độ ánh sáng xanh nguy hại có thể gây tổn thương, thậm chí dẫn đến việc chết các tế bào biểu mô sắc tố võng mạc. Điều này có thể gây rối loạn điều tiết mắt, giảm thị lực và tăng nguy cơ mắc bệnh mù lòa.

Ánh sáng xanh có thể gây rối loạn điều tiết mắt, giảm thị lực và tăng nguy cơ mắc bệnh mù lòa.

Nguồn phát ra ánh sáng xanh là từ đâu?

Có hai nguồn phát ra ánh sáng xanh: từ tự nhiên và nguồn ánh sáng nhân tạo. Lượng ánh sáng phát ra từ các thiết bị nhân tạo ít hơn so với bức xạ từ mặt trời. Tuy nhiên, do thời gian và khoảng cách tiếp xúc trực tiếp gần với loại ánh sáng nguy hại này, có thể tác động lâu dài đến sức khỏe của cơ thể.

Ánh sáng tự nhiên, đặc biệt từ mặt trời, là nguồn ánh sáng xanh mạnh nhất. Ban ngày, bước sóng màu xanh lam tự nhiên giúp con người tăng cường mức độ tập trung, làm cho cơ thể tỉnh táo.

Ánh sáng nhân tạo, nguồn gốc của loại ánh sáng này là từ các thiết bị trong gia đình như đèn LED, đèn huỳnh quang, tivi màn hình phẳng, màn hình máy tính, điện thoại thông minh, và màn hình máy tính bảng… Mỗi thiết bị nhân tạo này có cường độ khác nhau, và nếu tiếp xúc thường xuyên, có thể gây hại cho mắt theo từng mức độ khác nhau.

Ảnh hưởng của ánh sáng xanh đến mắt như thế nào?

Bước sóng trong khoảng từ 300 – 400 nm có khả năng xuyên qua giác mạc và bị hấp thụ bởi mống mắt hoặc con ngươi. Ánh sáng xanh, với bước sóng nằm trong khoảng 380nm – 495nm gia tăng nguy cơ đáng kể cho sức khỏe của mắt.

Vì bước sóng của loại ánh sáng này ngắn, điểm ảnh của nó không tập trung ở trung tâm võng mạc mà nằm phía trước võng mạc. Do đó, sự tiếp xúc kéo dài với ánh sáng có thể dẫn đến suy giảm thị lực, làm mắt mệt mỏi và khó tập trung.

Tăng nguy cơ thoái hóa điểm vàng

Ánh sáng xanh có thể xuyên qua võng mạc (lớp lót bên trong phía sau mắt) do vậy tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng xanh có thể làm hỏng các tế bào nhạy cảm với ánh sáng ở võng mạc. Điều này có thể gây thoái hóa điểm vàng và khiến người bệnh mất thị lực vĩnh viễn.

Tăng nguy cơ mắc hội chứng mỏi mắt

Bởi vì bước sóng ngắn nên ánh sáng xanh dễ bị tán xạ (phân tán) hơn so với các loại ánh sáng khả kiến khác (ánh sáng mà mắt người có thể nhìn thấy được).

Do vậy, khi bạn nhìn vào màn hình máy tính và các thiết bị kỹ thuật số khác phát ra ánh sáng xanh thì ánh sáng sẽ không tập trung, sự không tập trung này có thể làm giảm độ tương phản ánh sáng và có thể gây mỏi mắt kỹ thuật số.

Nguy cơ hội chứng thị giác màn hình

Là một bệnh phổ biến liên quan đến công việc và lối sống hiện đại, hội chứng thị giác màn hình do ánh sáng xanh gây ra. Không phải là một bệnh cụ thể, nhưng nó bao gồm nhiều vấn đề như căng thẳng và mệt mỏi ở mắt. Triệu chứng thường gặp bao gồm mắt nhìn xa mờ, khô rát, nhức mắt, kích thích mắt, mắt khó tập trung, đau đầu và đau cổ.

Tổn thương giác mạc và võng mạc

Tế bào biểu mô sắc tố võng mạc là lớp tế bào duy nhất tiếp xúc với tế bào thần kinh thị giác. Ánh sáng xanh khi đi qua thấu kính của mắt có thể gây tổn thương quang hóa võng mạc, dẫn đến thoái hóa võng mạc và hoàng điểm, một bệnh lý phổ biến và là “thủ phạm” gây mù lòa phổ biến nhất.

Có nguy cơ gây ra đục thuỷ tinh thể

Thuỷ tinh thể của con người có sự hấp thụ ánh sáng xanh với một lượng đáng kể để giúp bảo vệ tế bào võng mạc của mắt. Nhưng, sự hấp thụ này là một yếu tố tác động có thể dẫn đến sự lão hóa và tình trạng đục thủy tinh thể.

Ảnh hưởng đến sự xuất hiện và phát triển khúc xạ

Việc trẻ em xem màn hình các thiết bị điện tử có sự tiếp xúc với ánh sáng xanh thường xuyên cũng khả năng làm xuất hiện và phát triển thị lực kém. Sự gia tăng thời gian tiếp xúc với các màn hình này cũng sẽ làm tăng nguy cơ bị cận thị.

Sự gia tăng thời gian tiếp xúc với các màn hình này cũng sẽ làm tăng nguy cơ bị cận thị ở trẻ em

Các cách để bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh

Giảm thời gian nhìn vào màn hình điện thoại, máy tính

Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), việc sử dụng các thiết bị công nghệ, bao gồm máy tính, điện thoại, và máy tính bảng, nên được giảm cường độ sau 3 giờ mỗi ngày để tránh tăng nguy cơ suy giảm thị lực và mắc các bệnh nguy hiểm về mắt. Làm việc liên tục với máy tính quá 4 giờ có thể gây mỏi mắt, khô mắt, và đau nhức mắt.

Do đó, trong quá trình làm việc, việc nhìn xa và “giải lao” cho mắt sau mỗi 20 phút là quan trọng để tránh tình trạng quá tải và “đình công” bất kỳ lúc nào. Các chuyên gia nhãn khoa khuyến cáo luyện tập cách thức 20/20/20, tức là nhìn vào khoảng cách 20 feet (6 mét) trong 20 giây sau mỗi 20 phút sử dụng máy tính hoặc điện thoại để giúp mắt tái tạo và tập trung lại.

Cuối cùng, việc tránh ở trong nhà hoặc môi trường hẹp, cùng với việc tiếp xúc với đa dạng vật thể và có cơ hội nhìn xa, có thể giúp mắt điều tiết một cách dễ dàng hơn.

Điều chỉnh độ sáng và độ phân giải của màn hình

Ánh sáng từ màn hình máy tính có thể gây mỏi mắt và lóa mắt. Bạn nên cài đặt màn hình chống lóa để giảm thiểu tác động này. Nếu bạn đeo kính, nên mua tròng kính có lớp phủ chống phản xạ để giảm độ chói bằng cách làm giảm ánh sáng phản xạ, giúp mắt không bị chói khi làm việc. Sử dụng cỡ chữ lớn, độ tương phản nền trắng – chữ đen khi soạn thảo văn bản để tối ưu hóa trải nghiệm đọc và soạn thảo.

Đối với điện thoại thông minh, nhiều nhà sản xuất đã tích hợp chế độ điều chỉnh độ sáng màn hình vào ban đêm và chế độ lọc ánh sáng xanh để giảm tác động có hại của ánh sáng này đến mắt.

Bổ sung thêm các loại vitamin tốt cho mắt như vitamin A, E, C…

Để bảo vệ mắt khỏi tác động từ bên ngoài, bổ sung các vitamin và khoáng chất thiết yếu là quan trọng. Các vitamin như A, E, C, B6, B9, B12 có thể giúp nuôi dưỡng giác mạc, chống oxy hóa, bảo vệ tế bào võng mạc và giảm viêm. Lutein và Zeaxanthin, hai dưỡng chất quan trọng cho mắt, có thể được cung cấp thông qua thực phẩm màu vàng, đỏ và xanh đậm.

Ngoài ra còn một số cách sau đây:

Nên tăng thêm thời gian dành để hoạt động ngoài trời, giảm thiểu việc tiếp xúc quá nhiều với các thiết bị điện tử.
Luôn giữ một khoảng cách hợp lý giữa mắt và các màn hình.
Tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ chuyên khoa về việc đeo loại kính có mắt kính lọc có ánh sáng xanh khi sử dụng máy tính hay các loại thiết bị điện tử.
Giữ ẩm và không để cho đôi mắt bị quá khô hoặc bị kích ứng bằng các loại thuốc nhỏ mắt.
Dùng bộ lọc màn hình có sẵn cho điện thoại thông minh, máy tính bảng, máy tính để làm giảm độ chói và lượng ánh sáng xanh có thể phát ra.
Tiến hành kiểm tra mắt một cách định kỳ, mỗi năm kiểm tra hai lần để biết được sức khỏe mắt cũng như kịp thời phát hiện các vấn đề và bệnh lý ở mắt nếu có.